Toelichting RAW-systematiek
Algemeen
De RAW-systematiek biedt gestandaardiseerde bestekteksten en contractbepalingen, waardoor een uniforme aanpak mogelijk wordt. Met de RAW-systematiek kunnen opdrachtgevers en aannemers vertrouwen op duidelijke en consistente specificaties van werkzaamheden. Dit leidt tot een efficiënt aanbestedingsproces en een transparante projectuitvoering. De standaarden zorgen voor gedeeld begrip en eenduidige verwachtingen tussen alle betrokken partijen, wat de kans op misverstanden en conflicten aanzienlijk vermindert.
Bij het opstellen van technische bepalingen en resultaatsbeschrijvingen voor de RAW-systematiek voor bestekken in de grond-, water- en wegenbouw en de groensector gelden de volgende uitgangspunten:
- gelijkwaardigheid van partijen;
- afbakening van verantwoordelijkheden;
- eenduidige besteksinformatie gericht op de uitvoering;
- kostenhomogeniteit;
- betaling van productie.
Met gelijkwaardigheid van partijen wordt de contractuele gelijkwaardigheid van partijen in de bouw bedoeld. Voor de afbakening van verantwoordelijkheden tussen opdrachtgever en aannemer wordt de verdeling aangehouden zoals bepaald in de paragrafen 5 en 6 van de UAV 2012. Dit houdt in dat de opdrachtgever de verantwoordelijkheid draagt voor het ontwerp en wat daarmee in verband staat, en de aannemer verantwoordelijk is voor de uitvoering en wat daarmee samenhangt.
De omschrijving van het werk en de randvoorwaarden die daaraan worden gesteld, zijn zodanig geformuleerd dat zij niet voor meer dan één uitleg vatbaar zijn. Zij bevatten een duidelijke beschrijving van rechten en verplichtingen van partijen. In een volgens de RAW-systematiek opgesteld bestek wordt deze informatie verstrekt in de vorm van een beschrijvende hoeveelhedenstaat en daarop afgestemde technische en administratieve bepalingen.
Aan de besteksposten in de beschrijvende hoeveelhedenstaat in deel 2.2 van het RAW-bestek, wordt de eis gesteld dat zij nagenoeg kostenhomogeen zijn. Kostenhomogeen wil zeggen dat de prijs per eenheid voor de gehele bij de bestekspost behorende hoeveelheid gelijk is. Als het werk in duidelijke, meetbare besteksposten wordt beschreven, is een goede aansluiting verkregen naar calculatie, uitvoering en bedrijfsvoering. Daarmee is de basis voor betaling van geleverde productie gelegd. Tevens is het mogelijk een koppeling te leggen naar de besteksadministratie en de verrekening van meer en minder werk op verrekenbare hoeveelheden.
Het bovenstaande met betrekking tot de scheiding van verantwoordelijkheden betekent dat in een RAW-bestek de opdrachtgever het ‘wat’, ‘waar’, ‘waarvan’ en ‘onder welke voorwaarden’ zal omschrijven. De aannemer zal het ‘hoe’ en ‘waarmee’ invullen. Hiermee heeft de aannemer vrijheid in wijze van uitvoering. In de praktijk zal dit beginsel ‘vrijheid in wijze van uitvoering’ niet altijd kunnen worden gerealiseerd. Afwijken is verantwoord als:
- een onevenredig groot risico ontstaat voor opdrachtgever of aannemer;
- een kans op onherstelbare fouten optreedt;
- slechts één bepaalde uitvoeringswijze tot het gewenste resultaat leidt;
- belangen van derden geschaad worden.
Voor een uitgebreide toelichting op te hanteren criteria bij het opstellen van technische bepalingen en resultaatsbeschrijvingen wordt verwezen naar de Handleiding RAW-systematiek, hoofdstuk 01.0 Algemeen.
RAW-Catalogus met resultaatsbeschrijvingen
Om het werk op uniforme wijze te beschrijven in een beschrijvende hoeveelhedenstaat is de RAW-Catalogus met resultaatsbeschrijvingen opgesteld. Dat wil zeggen met gestandaardiseerde resultaatsgerichte werkbeschrijvingen. Deze resultaatsbeschrijvingen staan gesorteerd naar werkcategorie (Grondwerken, Bitumineuze verhardingen, Riolering, Groenvoorzieningen, enzovoort) in de catalogus, waarbij het nummer van de werkcategorie overeenkomst met het bijbehorende hoofdstuknummer van de bepalingen..
De catalogus wordt periodiek onderhouden en aangevuld met nieuwe ontwikkelingen. De in de catalogus opgenomen resultaatsbeschrijvingen voldoen aan de genoemde uitgangspunten.
Zij bevatten daarbij een beschrijving van:
- het verlangde resultaat;
- de benodigde bouwstoffen;
- de te stellen kwaliteitseisen;
- de activiteiten met inachtneming van de vrijheid die de aannemer heeft in de wijze van uitvoering en de keuze van het in te zetten materieel.
Elke resultaatsbeschrijving bevat daarbij de kostenbeïnvloedende factoren voor het beschreven resultaat. Met resultaatsbeschrijvingen worden door de bestekschrijver besteksposten geformuleerd, die kostenhomogeen en meetbaar zijn.
Standaard RAW Bepalingen
Algemene en Administratieve Bepalingen
Hoofdstuk 01 bevat de algemene en administratieve bepalingen die in beginsel op elk werk van toepassing zijn.
Technische bepalingen
Hoofdstukken 10 en hoger bevatten de technische bepalingen per vakgebied. De hoofdstuknummering correspondeert met de werkcategorienummering in de RAW-Catalogus met Resultaatsbeschrijvingen. In de technische bepalingen staan de randvoorwaarden voor de uitvoering van het werk (kwaliteitseisen aan het resultaat en/of de bouwstof, toegestane afwijkingen, enzovoort). De technische bepalingen zijn complementair aan de resultaatsbeschrijvingen. Het spreekt voor zich dat deze bepalingen volledig, ondubbelzinnig en juridisch verantwoord zijn.
Bepalingen die algemeen te stellen zijn aan uit te voeren werken worden opgenomen in de Standaard RAW Bepalingen. Bepalingen die per werk kunnen verschillen, zullen in het bestek (deel 3), in aanvulling op deze standaardbepalingen opgenomen moeten worden.
De technische bepalingen worden ingedeeld in hoofdstukken overeenkomend met de werkcategorieën en onderverdeeld in zeven vaste paragrafen, te weten:
1. Begrippen
Een definitie van in het bestek gebruikte termen, die niet eenduidig zijn. Vaktermen en begrippen waarover geen discussie wordt verwacht zijn niet opgenomen.
2. Eisen en uitvoering
Randvoorwaarden die gesteld worden aan de uitvoering en kwaliteitseisen die worden gesteld aan het verlangde resultaat.
3. Informatieoverdracht
Een beschrijving van informatie, die tussen opdrachtgever en aannemer moet worden overgedragen.
4. Risicoverdeling en garanties
Een afbakening van risicoverdeling tussen opdrachtgever en aannemer tijdens, en in bepaalde gevallen aansluitend op de uitvoering, en een beschrijving van de door de aannemer te geven garanties
5. Bijbehorende verplichtingen
Een beschrijving van leveranties of werkzaamheden, die tot een bepaalde resultaatsverplichting behoren. Hiervoor is dus geen afzonderlijke resultaatsverplichting opgenomen..
6. Bouwstoffen
Eisen te stellen aan bouwstoffen, voor zover deze niet zijn opgenomen in door NEN (het Nederlands Normalisatie-instituut) vastgestelde normen.
7. Meet- en verrekenmethoden
Wijze van meting en verrekening van resultaat, activiteiten en bouwstoffen.
Proeven
Proeven die een beschrijving geven van de wijze waarop een voorgeschreven eis wordt aangetoond zijn opgenomen in Bijlage I.