Beckerproef voor ZOAB opgenomen in RAW 2020

Een van de belangrijke eigenschappen van zeer open asfaltbeton (ZOAB), naast de afvoer van hemelwater, is geluidreductie. Zoals u, van de wegenbouw, vast wel weet, is asfalt voortdurend in ontwikkeling. Zo ook ZOAB. Om de geluidreductie door een zeer open asfaltverharding nóg beter te maken, wordt ZOAB de laatste tijd vaak in twee lagen aangebracht. Of de aangenomen geluidreductie van ZOAB-lagen in de praktijk ook echt wordt geleverd, wordt met metingen op de weg getest met de ‘Beckerproef’.

Holle ruimte
Bij een normale ZOAB-laag wordt na het afwalsen van het asfalt de holle ruimte en de verdichtingsgraad van de laag normaal gesproken bepaald met een proef uit de Standaard RAW. De holle ruimte is een indirecte maat om een indruk te krijgen van de geluidreductie van de laag. De ZOAB-mengsels waarvan gegevens beschikbaar zijn over de gewenste en behaalde geluidreductie, hadden een holle ruimte percentage van 20%. Die holle ruimte wil je dus ook bij alle volgende deklagen bereiken, zonder voor elke locatie telkens opnieuw de geluidreductie te hoeven bepalen.

Voor een tweelaags ZOAB traden daarbij echter problemen op. Met name bij toplagen met een geringe dikte bleek de gebruikte proef ongeschikt. Dit is opgelost door, als alternatief, de uitstroomtijd van water door de verschillende lagen van het asfalt te meten. Ook dat geeft een indruk van de mate van geluidreductie. Tegelijkertijd met de ontwikkeling van dat nieuwe type geluidreducerende deklaag is die nieuwe testmethode (de Beckerproef) verder ontwikkeld voor alle typen ZOAB-lagen. ZOAB’s werden in het begin voornamelijk toegepast bij Rijkswaterstaat en daarom was ook deze testmethode eerst alleen maar in voorschriften van RWS vastgelegd.

Beckerproef
Tijdens het tot stand komen van de Standaard RAW bepalingen 2020 bleken in het veld onduidelijkheden te ontstaan over de uitkomsten van de Beckerproef. Met name op een deklaag van tweelaags ZOAB met een toplaag van 2L-ZOAB 5 was de spreiding van de diverse gemeten uitstroomtijden aanzienlijk. Op een van de werken van Rijkswaterstaat zijn toen, aanvullend op de metingen van de opdrachtnemer, metingen verricht door Kiwa-KOAC. Uit deze metingen bleek een significant verschil in de uitkomsten op hetzelfde asfalt. Uit eerdere resultaten van de Beckerproef op een tweelaags ZOAB met een toplaag van 2L-ZOAB 5 waren deze verschillen ook niet te verklaren.

Het structurele verschil tussen de metingen van een opdrachtnemer en Kiwa-KOAC hebben geleid tot een kort onderzoek waarbij de verschillende apparaten, zonder te weten welk apparaat van wie was, met elkaar zijn vergeleken. Hierbij kwamen meerdere factoren aan het licht die van invloed kunnen zijn op de uitkomsten van de Beckermetingen.

De grootste verschillen kwamen voort uit vrijheden in de maatvoering van onderdelen van het proeftoestel in de huidige proefomschrijving van RWS. Ondertussen wordt tweelaags ZOAB niet meer alleen bij Rijkswaterstaat toegepast. Deze deklaag is al opgenomen in de huidige RAW-standaard. Daarom werd het ook tijd om de Beckerproef op te nemen in de RAW standaard. De CROW Werkgroep Asfalt (WGA) gaf deze ‘nieuwe’ proef nummer 103.

Restricties proeftoestel
Om de grootste verschillen in meetresultaten te voorkomen, zijn in proef 103 restricties aangebracht in het proeftoestel, zijn de onderdelen van het toestel gedetailleerder beschreven, en is een stopper toegevoegd in de buis. Deze stop heeft vanzelfsprekend invloed op het volume in de buis en daarmee op de uitstroomtijd. De WGA verwacht dat, wanneer de stop na het optillen in de buis blijft, dit in alle gevallen dezelfde invloed zal hebben op het resultaat. Ook zijn de specificaties van de ring(en) en de openingen daarin strikter geworden. Ten slotte zijn de te meten maximale uitstroomtijden voor tweelaags ZOAB met een toplaag van 2L-ZOAB 5, op basis van de huidige beschikbare data, vooralsnog verruimd.

De Beckerproef (proef 103) staat straks in de nieuwe Standaard 2020. Maar vanwege de mogelijke impact die de mogelijke aanpassingen aan de Beckerapparaten met zich meebrengt wil de WGA u, vooruitlopend op het verschijnen van de nieuwe Standaard eind mei, nu alvast wijzen op deze aanpassingen in proef 103.