Welke rol speelt de RAW-systematiek voor een klimaatneutraal en circulaire GWW in 2030 en 2050?
Tijdens de 2e expertmeeting Duurzaamheid in RAW, begin september 2024, hebben we kort teruggeblikt naar 2022. Waar stonden we toen met de RAW-systematiek en de blik richting de uitdaging om de systematiek te verduurzamen. Tijdens deze eerste expertmeeting in oktober 2022 is het position paper RAW en duurzaamheid in 2030 gepresenteerd. Het position paper vertelt de visie van CROW en de kansen die de RAW-systematiek kan bieden bij het realiseren van de transitie naar klimaatneutrale en ciculaire infrastructuur. Het doel van de expertmeeting in 2022 was om dit te toetsen bij een aantal gerenommeerde voortrekkers van duurzaamheid in de GWW. Lees de terugblik van deze 1e expertmeeting.
Het verhaal over het position paper in 2022 werd zeer goed ontvangen. Een aantal reacties die als samenvatting gelden zijn:
- Is de RAW-systematiek een middel om de duurzaamheidsdoelen versneld te behalen? Daarop kwam een volmondige ja.
- Betrouwbaarheid van de RAW-systematiek behouden en bewaken!
- Impact maken door te starten met de aanpak van de materialen:
- Asfalt
- Beton
- Staal
- Organiseer een Expertmeeting voor jongeren: Dit hebben we georganiseerd op 26 januari 2023
Inmiddels 2 jaar later is er enorm veel gebeurd. Van het uitwerken van een position paper in een plan van aanpak tot het opstarten van ons programma verduurzamen/versnellen RAW. Hoe ons programma eruitziet is inmiddels gedeeld via verschillende kanalen:
Voor de aanwezige experts was het goed om te zien welke stappen er zijn genomen. Maar ook voor onszelf is het heel gaaf om te zien dat we van 7 actieve werkgroepen 2 jaar geleden naar 17 actieve werkgroepen op dit moment zijn gegaan. Vooral met het besef dat ruim 130 experts uit de sector bezig zijn om de RAW-systematiek te updaten naar de hedendaagse eisen en dat deze experts tegelijkertijd kijken naar duurzame mogelijkheden die standaard kunnen worden opgenomen in de systematiek.
Met ons programma Verduurzaming RAW komen we inmiddels in de volgende fase. Er wordt met 17 werkgroepen serieus gewerkt aan kennis en updates om op te nemen in de Standaard RAW Bepalingen 2025.
Hierin is de transitie waar we voor staan een belangrijk uitgangspunt. Welke rol kan de RAW-systematiek gaan spelen bij het bereiken van de doelstellingen voor een klimaatneutraal en circulaire GWW in 2030 en 2050. De RAW-systematiek zal hierin niet het vehicle zijn om de transitie doelen te bereiken maar kan wel een hulpmiddel zijn om iedereen mee te krijgen in de transitie en dat het een standaard wordt en niet dat ieder voor zich het wiel blijft uitvinden. De belangrijkste vraag die hiermee gemoeid gaat voor ons heeft betrekking op de betrouwbaarheid van de RAW-systematiek. Kunnen we de RAW-systematiek gebruiken om een versnelling te maken en implementatie van ontwikkelingen te laten landen bij alle publieke opdrachtgevers?
Tijdens de expertmeeting op 3 september zijn een aantal dilemma’s besproken waar de beheerders van de RAW-systematiek tegenaanlopen.
- Kunnen we een convenant of akkoord als paritair (gelijke vertegenwoordiging van opdrachtgevers en aannemers) beschouwen?
- Kunnen we de RAW-systematiek gebruiken als hulp bij implementatie van ontwikkelingen?
- Hoe gaan we om met reacties op een tervisielegging?
De eerste 2 vragen groeiden gedurende het gesprek naar een gezamenlijke reactie. De RAW-systematiek kan prima gebruikt worden om een implementatie van een ontwikkeling versneld te laten landen. De gestolde kennis, zoals we vaak over de RAW-systematiek spreken, kan zeker ook worden ingezet als gevolgde kennis. Veel opdrachtgevers wachten de ontwikkelingen in de transitie met spanning af tot het is geland in de RAW-systematiek. Pas dan zullen we zien dat de ontwikkelingen landelijk toegepast gaan worden. Van belang is echter om de betrouwbaarheid te blijven garanderen.
Daarnaast is het goed om te zien dat er via verschillende akkoorden/convenanten draagvlak wordt gezocht voor nieuwe ontwikkelingen/innovaties. Wil CROW hier als beheerder van de RAW-systematiek iets mee doen is het van belang dat er een groeipad zichtbaar is. Indien dit in een akkoord/convenant is verwerkt dan is de boodschap hier vooral niet van af te wijken. Zit er geen groeipad in een akkoord/convenant kijk dan vooral naar de eisen die er zijn vermeld en probeer hierin voor de gebruikers een groeipad neer te leggen. Nog niet in beton gegoten maar wel een richting voor de gebruikers.
Nagenoeg alle ontwikkelingen van de RAW-systematiek worden aan de gebruikers in een periode van 6 tot 8 weken ter visie gelegd. De gehele sector krijgt dan de gelegenheid om een reactie op de wijzigingen te geven. Dat gebeurt via RAW.nl. Wat hierin duidelijk zichtbaar is, en dat vinden wij ook begrijpelijk, is dat de reacties in de meeste gevallen betrekking hebben op zaken waar men een andere zienswijze op heeft. Gelukkig zien we wel steeds vaker (en dit mag van ons nog vaker) een reactie die aangeeft de wijziging een positieve ontwikkeling te vinden.
Bij de ontvangen reacties op een ter visie liggend document ontstaat weleens de vraag hoe het beste met de andere zienswijze om kan worden gegaan. Een van de zaken die meer helderheid zal verschaffen in de zienswijze van de werkgroep is om meer context te geven bij een gemaakte keuze. Nu zal dit niet bij alles lukken maar voornemen is wel om bij de verantwoording van de ter visie legging meer toelichting te geven op gemaakte keuzes.
Ook is gesproken over de te nemen stappen na de expertmeeting. Daar is uitgekomen dat er criteria worden opgesteld waaraan nieuw ontwikkelde kennis wordt getoetst. Als er aan de criteria wordt voldaan heeft de kennis genoeg draagkracht om te worden opgenomen in de RAW-systematiek. Hiermee kan gelijk een deel van de te bespreken zaken in een werkgroep ondervangen worden. Het gesprek hoeft dan namelijk niet meer te gaan over de volwassenheid van een ontwikkeling maar kan er direct gekeken worden naar hoe de ontwikkeling invulling dient te krijgen in de RAW-systematiek.
Al met al hebben wij weer een vruchtbare middag gehad waar we als beheerders van de RAW-systematiek mee vooruit kunnen. Vanuit RAW gaat het initiatief genomen worden om de signalen uit de middag op te pakken. Hierdoor zal de RAW-systematiek de komende jaren steeds meer een rol gaan spelen in het uitvoeren van duurzamere projecten op een betrouwbare uniforme manier.
Meer informatie
- Bekijk de presentatie Expertmeeting Verduurzaming RAW 2024
- Bekijk de Themapagina RAW en Duurzaamheid voor alle documenten en nieuwsartikelen rondom dit thema
- Vragen over de ontwikkeling en voortgang? Neem dan gerust contact op met Tom de Water (tom.dewater@crow.nl)
