Wat kunnen we leren van de 5 meest gemaakte ‘fouten’ in een bestek

Op basis van een grote hoeveelheid vragen die bij de RAW helpdesk van CROW binnenkomen, en de bestekken die door ons gecontroleerd worden in het kader van een bestekscheck, hebben wij een top 5 samengesteld van de meest gemaakte fouten of vergissingen in een RAW-bestek.

Deze top 5 van meest gemaakte fouten of vergissingen is in een willekeurig volgorde hieronder uitgewerkt. Deze delen we graag met jullie om inzicht te geven in zaken die misschien heel logisch lijken maar nog niet bij iedereen helemaal duidelijk zijn. Zo kunnen we elkaar helpen om een nog beter bestek te schrijven aan de voorkant zodat problemen of meningsverschillen aan de achterkant (bij de uitvoering) voorkomen kunnen worden.

1. Het bestek is niet duidelijk of eenduidig

De aannemer heeft het bestek op een bepaalde manier gelezen, maar de bestekschrijver heeft het anders bedoeld dan hoe de aannemer het gelezen heeft. Wat staat er nu eigenlijk echt? Helaas krijgen wij deze vraag regelmatig.

Een bestekschrijver heeft meestal een duidelijk beeld voor zich van wat er moet gebeuren. In de RAW-systematiek zijn heel veel resultaatsbeschrijvingen beschikbaar. Maar het kan natuurlijk altijd voorkomen dat er iets ontbreekt. De bestekschrijver dient dan zelf een beschrijving op te stellen. In zijn hoofd is het duidelijk maar om dit ook zo duidelijk op te schrijven is een ander verhaal.

De bestekschrijver stelt de resultaatsbeschrijving op vanuit zijn visie. Indien dit niet eenduidig of duidelijkeijk is kan de aannemer het toch anders lezen of interpreteren.

Risico: men komt hier in de uitvoering pas achter, met alle mogelijke gevolgen van dien.
Tip: ga bij twijfel al voortijdig het gesprek met elkaar aan.

2. Afwijken van regels en afspraken

Bij een RAW-bestek is de Standaard 2020 van toepassing en daarin is geregeld dat de UAV 2012 van toepassing is. In de UAV 2012 is de Nederlandse wet van toepassing verklaard. Vaak wordt van deze regels en afspraken afgeweken. De redenen hiervan zijn zeer divers, men denkt het beter te kunnen regelen, onwetendheid, onbekendheid etc.

Risico: bepalingen spreken elkaar tegen, het wordt alleen maar complexer en onduidelijker.
Concreet: houdt je aan de afgesproken regels en wetten.

3. Herhalen

Vaak worden in deel 3 van het bestek zaken herhaald die al geregeld zijn in de UAV 2012 of in wetgeving. Redenen die genoemd worden: dan weet de aannemer dat dit ook moet gebeuren of men ziet het als een mooie reminder voor de directievoerder. Het bestek wordt hierdoor alleen maar dikker, en dan kan net zo goed de gehele Standaard, UAV 2012 en ook het Nederlands wetboek worden toegevoegd. Deze zijn tenslotte allemaal van toepassing.

Risico: ook hier ontstaat weer de kans dat je elkaar gaat tegenspreken, er wordt alleen maar naar deel 3 gekeken van het bestek. De rest is ook onderdeel van het contract.
Tip: maak een bestek niet onnodig dik met herhalingen. Dit kan uiteindelijk juist voor verwarring zorgen.

4. Ontwerp verantwoordelijkheid verleggen naar de aannemer

Het ontwerp is een verantwoordelijkheid van de opdrachtgever, zie paragraaf 5 van de UAV 2012. In bestekken worden soms posten toegevoegd waarin wordt aangeven dat de aannemer een plan/ontwerp moet opstellen en dit ter goedkeuring bij directie, opdrachtgever of bevoegd gezag moet indienen.

De aannemer moet hier dan wel een prijs aanhangen tijdens de aanbesteding. Maar de aannemer weet dan nog helemaal niet of dit plan wordt goedgekeurd. Indien hier aanvullende eisen uit voort komen, dan is hier in de prijsstelling niet mee gerekend.

Risico: tijdens de uitvoering wordt dit pas bekend, met alle mogelijke gevolgen van dien.

5. Kopieren en plakken

Bestekken zijn vaak gebasserd op een moederbestek of op eerder opgestelde bestekken. Niets mis mee, beter goed gejat dan slecht bedacht. Maar dan moet je wel bewust zijn van de risico’s.

In bestekken staan vaak verwijzingen naar verschillende zaken. Deze punten dienen wel gecontroleerd te worden bij het schrijven van een nieuw bestek. Mogelijk is er een nieuwe RAW-Standaard, een nieuwe NEN-norm of zijn bepaalde zaken gewoon achterhaald. En soms zijn bepalingen locatie- of organisatiespecifiek. Het is zelfs zo dat men regelmatig niet eens meer weet waarom bepaalde zaken zo zijn opgenomen enkel het feit dat het er al 10 jaar zo in staat. Dat kan nooit het uitgangspunt zijn.

Risico: er wordt verwezen naar oude wetgeving of naar zaken die helemaal niet relevant zijn.
Concreet: check altijd alle verwijzingen uit een gekopieerd bestek, of besteksonderdeel.

Veel gestelde helpdeskvragen en bestekscheck
Op de pagina RAW-helpdeskvragen staat een overzicht van de vragen die de afgelopen jaren regelmatig werden gesteld aan de RAW helpdesk. 
Benieuwd naar de mogelijkheden van een bestekscheck of een bestekcontrole? Dat lees je hier.