Hoe moet ik omgaan met vrijgekomen asfalt?

Om te bepalen wat we kunnen doen met het vrijgekomen asfalt, is het dus van belang te weten met welk asfalt we te maken hebben. In het verleden werd teer namelijk vaak gebruikt als bindmiddel in asfalt en oppervlakbehandelingen. Dat is sinds 1995 niet meer toegestaan. Het beleid is er sindsdien op gericht om al het teerhoudend asfalt gaandeweg uit de keten te verwijderen. Dit gebeurt door het vrijgekomen teerhoudend asfalt thermisch te reinigen. Daarna kan het gereinigde product weer worden (her)gebruikt.

Richtlijn omgaan met vrijgekomen asfalt

De CROW-publicatie ‘Richtlijn omgaan met vrijgekomen asfalt’ beschrijft hoe opdrachtgevers en opdrachtnemers bij het verwijderen van asfaltconstructies moeten beoordelen of vrijkomend asfalt teerhoudend of teervrij is. De richtlijn geeft handvatten om bestaande wet- en regelgeving praktisch in te vullen. Zeven protocollen beschrijven alle stappen vanaf het moment dat een wegbeheerder besluit werkzaamheden uit te voeren waarbij asfalt vrijkomt, tot en met de acceptatie van het asfalt bij een verwerkingsinrichting of inzamelaar. De richtlijn sluit aan op de Code Milieuverantwoord Wegbeheer en op de code die Bouwend Nederland in het verlengde daarvan voor de asfalt aannemers heeft opgesteld. CROW is beheerder van beide codes.

Reikwijdte richtlijn

In de richtlijn is beschreven hoe het historisch administratief onderzoek, het opstellen van het boorplan, het uitvoeren van het boorwerk, het onderzoeken van de boorkernen, het beoordelen van de resultaten van het onderzoek, het opstellen van het verwijderplan, het selectief verwijderen van asfalt en het transporteren en afgeven van vrijgekomen asfalt moeten worden uitgevoerd. Als al deze stappen conform deze richtlijn zijn uitgevoerd, kunnen asfaltcentrales en recyclingbedrijven asfalt dat als teervrij is beoordeeld, accepteren voor verdere verwerking. Bij rechtstreeks in situ warm of koud hergebruik van teervrij asfalt volstaat overeen-komstig artikel 29.1 onder d van het Besluit bodemkwaliteit een onderzoek conform deze richtlijn als milieu-hygiënische verklaring.

Teer wordt overigens niet uitsluitend aangetroffen in de asfaltverharding van wegconstructies, maar kan ook nog aanwezig zijn in de fundering. Dit is bijvoorbeeld het geval bij een fundering van teerkalkstabilisatie, teerhoudend zandasfalt, teerhoudend freesmateriaal of teerhoudend materiaal in een steenfundering. Ook worden onder provinciale en gemeentelijke wegen vaak teerpenetratielagen en teerhoudend asfaltgranulaat-cement aangetroffen. In deze lagen zit vaak een grote hoeveelheid teer. Om het teer in dit materiaal uit de keten te krijgen, moet dit materiaal na het vrijkomen evenals teerhoudend asfalt ook thermisch worden verwerkt.

Wat zegt RAW hierover

In artikel 01.17.05 lid 02 van de Standaard RAW Bepalingen is bepaald dat een opdrachtgever die het  eigendom van vrijgekomen asfalt via het bestek wil overdragen aan de aannemer, of via het bestek wil laten vervoeren naar een inrichting met een door het bevoegd gezag verleende omgevingsvergunning, de resultaten van het onderzoek als bedoeld in CROW-publicatie ‘Richtlijn omgaan met vrijgekomen asfalt’ bij het bestek moet voegen, of vóór aanvang van de betreffende werkzaamheden aan de aannemer moet verstrekken.

Wanneer uit de resultaten van het onderzoek blijkt dat sprake is van teerhoudend asfalt, wordt de bestekschrijver via de RAW-resultaatsbeschrijvingen uitsluitend de mogelijkheid geboden dit vrijgekomen asfalt te laten vervoeren naar een inrichting met een door het bevoegd gezag verleende omgevings-vergunning voor het thermisch verwerken van teerhoudend asfalt. De Standaard 2020 regelt in paragraaf 01.17 nog veel meer over vrijgekomen materialen, en inmiddels ook het eventuele vervoer van teerhoudend materiaal naar een tussenopslag. Daarmee wordt bij het gebruik van RAW-teksten dus tevens voldaan aan de Interventiestrategie TAG.

Code Milieuverantwoord Wegbeheer

Het Bestuurlijk Landelijk Overleg Milieuhandhaving (BLOM) is een samenwerkingsverband van alle overheden en instanties met milieutoezichts- en milieuhandhavingstaken. Deze stelde in oktober 2006 de Interventiestrategie TAG (teerhoudend asfaltgranulaat) vast. Medio 2007 is de implementatie van deze interventiestrategie opgestart.

Eén van de producten van de Interventiestrategie TAG is de Code Milieuverantwoord Wegbeheer. Deze code werd op 25 juni 2008 officieel gestart door toenmalig Minister van VROM, mevrouw Jacqueline Cramer. In juni 2008 ondertekenden wegbeheerders de eerste versie van de Code Milieuverantwoord Wegbeheer.

Daarmee committeerden zij zich aan de toenmalige CROW-richtlijn ‘Omgaan met vrijkomend asfalt - Aandacht voor de teerproblematiek’. In september 2014 ondertekenden dezelfde wegbeheerders de tweede versie van de Code Milieuverantwoord Wegbeheer. De looptijd van huidige versie van de Code eindigt op 31 december 2024.

Met het ondertekenen van de Code Milieuverantwoord Wegbeheer verplichten de ondertekenaars zich tot het volgen van de CROW ‘Richtlijn omgaan met vrijgekomen asfalt’. De Code Milieuverantwoord Wegbeheer is echter primair een code van en voor wegbeheerders: Rijkswaterstaat, provincies, gemeenten en waterschappen. Daarom heeft de Vakgroep Bitumineuze Werken (VBW) van Bouwend Nederland op basis van de code voor wegbeheerders tevens de code voor asfaltaannemers opgesteld.

Het beheer van de codes is in handen van CROW. Hierbij werkt CROW nauw samen met het ’Landelijk Monitoringsoverleg Teerasfalt‘ (TAG). Dit overleg is al in 1999 ingesteld als ondersteunend overleg voor het landelijk beleid om teerhoudend asfalt uit de keten te verwijderen. Toen in dat overleg is vastgesteld dat diverse overheden nog niet handelen in overeenstemming met de Interventiestrategie TAG, heeft de toenmalige staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, mevrouw Wilma Mansveld, alle provincies en gemeenten per brief verzocht vrijgekomen teerhoudend asfalt te laten verwerken, zoals landelijk is afgesproken. Dat verzoek staat nog steeds! Het gaat daarbij om het daadwerkelijk laten afvoeren van teerhoudend asfalt naar en laten verwerken in een thermische verwerkingsinrichting met een door het bevoegd gezag verleende omgevingsvergunning.

Download hier de PDF versie van het RAWeetje